Resim, zaman ve anlam
Evet resim, zaman ve anlam… Bunları bir sanatçının yaratıcılığını kanıtlayan en temel dinamikler olarak çok önemsiyorum. Çünkü resim zamanın anlamını, anlamın zaman içindeki deviniminde sorgulayan bir sanattır. Bir bakıma anlamı zamanın belirsiz evreninde, yeni baştan ve biteviye tekrarlayıp duran, yenilenen, dönüşen ve derinlik kazanan bir olguya dönüştürür.
İşte İdris Esen’in resimlerini izlerken dikkatimi çeken ilk şey, belleğimizin zirvelerine taşınan anlamın zamansallığı. Sanatçı zamanın labirentlerine yerleştirdiği anlam öğelerini, günümüzden başlayarak insanlık tarihinin en eski çağlarına taşıyarak, ortak evrensel gerçeğimizin o tarihlerden bu yana pek değişmediğini yeniden sorguluyor. Resimler, sanatçının sevgi ve anlamsızlaşan yaşam karmaşasına aynı mesafeden yaklaştığını ortaya koyuyor. Hatta çağdaş toplumda fazlaca yer bulmuş olan iletişimin, bireylerarası ilişkiler söz konusu olduğunda ne kadar anlamsızlaştığına bir açıklama getiriyor.
Suriye Kamışlo doğumlu sanatçı bu çalışmalarıyla, resim dünyamıza farklı bir kulvardan girmekte, resimlerinde kararlı ve etkili bir soluk getirecek yetenekte olduğunu muştulayan ipuçlarını ortaya koymaktadır. Ortadoğu coğrafyasında baskın biçimde egemen olan sosyal içe kapanıklığı, bu coğrafyanın mistik ve masalsı geçmişini de çağrıştıran öğeleri yedeğine alarak resmediyor. Hemencecik çözülecekmiş gibi duran, iğreti ve dayanıksız bandajlarda sorguluyor aşk ve sevgi özlemini. İdris Esen, insan bedenlerini taşlaşmış, kütlesel ve bir bakıma ruhsuz gibi duran formlarla yansıtmasına karşın, alttan alta yoğunlaşmış bir duygu bağından vazgeçmediğini de apaçık ortaya koyuyor. Susturulmuş dilleri, gözleri bağlı ve mahzun insanları, donuk portrelerin katılığında hapsetmiyor, mistik ve şiirsel bir duyarlılıkla resmediyor. Cleopatra, Saba melikesi ya da Mısır firavunları gibi Ortadoğu’nun tarihsel sembollerini anımsatan model duruşlarını, bize aydınlık, özgürlük ve ürkeklik iç güdüsüyle donatarak sunuyor.
İdris Esen’in resimlerinde, ön plana çıkan mistik bir dünyayla birlikte, bunu destekleyen güçlü bir desenin varlığını da görmek olası. Nitekim resimlerde yüzleri ve bandajlanmış bedenleri, iğreti ve sanki hemen dağılacakmış gibi resmetmekle, bir anlamda tanıklık ettiği toplumun çıkmazlarını eleştirmekten kaçınmıyor.
İyi ki bunu yapıyor!
Written by
